آشنایی با اصول عملکرد کلید هوایی
این کلیدها از انواع دیگری از کلیدهای اتوماتیک فشار ضعیف هستند که در آمپراژ بالا مورد استفاده قرارمی گیرند. حد بالای جریانی این کلیدها تا ۶۳۰۰ آمپر می‌باشد.
مشخصات فنی کلید اتوماتیک هوایی LS
- آمپر: از ۶۳۰ آمپر تا ۶۳۰۰ آمپر
- ۳ پل و ۴ پل
- ثابت و کشویی
کاربرد
کاربرد کلید هوایی در ورودی تابلوهای برق بوده و در همه تابلوهای برق فشار ضعیف مورد استفاده قرار می‌گیرد. مانند تابلوهای برق:
- صنایع سیمان
- صنایع نفت
- صنایع مخابرات
تعریف جامع تجهیز
این کلیدها از انواع دیگری از کلیدهای اتوماتیک فشار ضعیف هستند که در آمپراژ بالا مورد استفاده قرارمی گیرند. حد بالای جریانی این کلیدها تا ۶۳۰۰ آمپر می‌باشد.Iu جریان دایم، نرم این کلیدها از ۶۳۰ آمپر تا ۶۳۰۰ آمپر است مورد مصرف این کلیدها عمدتأ در ورودی تابلو‌ها می‌باشد که هم جریان بالایی دارد و هم برقراری Selectivity کامل بین کلیدهای ورودی و کلیدهای خروجی که معمولأ از نوع کمپکت می‌باشند ضروری است.
کلیدهای هوایی دارای رله هایی که در داخل خود کلید جاسازی شده اند (Built-in) می‌باشد. ویژگی این رله‌ها خاصیت تاخیری یا Time Delay آنهاست که عنصر اصلی در تامین Selectivity از طریق صدور فرمان قطع با تاخیر می‌باشند. (Selectivity همان پدیده تقدم قطع در خروجی‌ها نسبت به ورودی هاست. به این معنی که اگر خطایی در یک فیدر خروجی رخ داد، ابتدا کلید خروجی قطع شود و تن‌ها در صورت تداوم خطا روی مدار و عمل نکردن کلید خروجی، کلید ورودی با تاخیر کل تابلو را بی برق می‌کند. اهمیت این موضوع در این است که در صورت وقوع خطا در یکی از خروجی‌ها کل تابلو بی برق نشود.)
در این نوع از کلیدهای فشارقوی، نیز مانند بقیه انواع کلیدهای فشارقوی برای خاموش کردن جرقه ناشی از قطع جریان، باید مکانیزمی در نظر گرفته شود. در کلیدهای هوایی، از محفظه‌های جرقه‌گیر بزرگ جهت خاموش کردن جرقه استفاده می‌شود. این محفظه‌ها از جنس سیلیس و یا آزبِست بوده و به صورت مشبک و لایه لایه ساخته می‌شوند. جرقه‌گیر، باعث تقسیم جرقه به جرقه‌های کوچکتر شده که این جرقه‌ها زودتر خاموش می‌شوند. این کلیدها دارای دو نوع کنتاکت هستند. کنتاکت‌های اصلی که در شرایط وصل کلید، وظیفه عبور جریان را بر عهده دارند و کنتاکت‌های جرقه زن یا Arcing contactها که در لحظه قطع و وصل کلید وظیفه هدایت جرقه به سمت جرقه گیر را دارا می‌باشند. در بعضی از انواع این کلیدها، از یک دمنده و یا یک حلقه مغناطیسی برای هدایت جرقه به داخل جرقه‌گیر استفاده می‌شود. در حالتی که از دمنده استفاده شود، جریان هوا باعث هدایت جرقه به سمت جرقه‌گیر خواهد شد. در حالتی که از حلقه مغناطیسی استفاده شود، جریان عبوری از حلقه، نیرویی مغناطیسی ایجاد کرده که این نیرو، جرقه را به سمت بالا هدایت می‌کند. با این کار جرقه از داخل محفظه جرقه‌گیر عبور خواهد کرد. در لحظه قطع کلید، ابتدا کنتاکت‌های اصلی کلید از هم جدا شده در حالی که Arcing Contactها هنوز به هم اتصال دارند. با جدا شدن Arcing Contact ها، بین آن‌ها جرقه به وجود آمده که این جرقه از داخل محفظه جرقه‌گیر عبور کرده و خاموش می‌شود. استفاده از Arcing Contact ها، همچنین باعث می‌شود تا بین کنتاکت‌های اصلی جرقه‌ای به وجود نیاید و در نتیجه این کنتاکت‌ها آسیبی نبینند.
در این کلیدها ممکن است از فیوزهای فشارقوی جهت حفاظت در برابر جریان‌های اتصال کوتاه استفاده شده باشد.
مکانیزم قطع و وصل این کلیدها معمولا به صورت فنر شارژ شده است. بدین صورت که فنر مکانیزم توسط اهرم و به صورت دستی و یا توسط یک موتور الکتریکی شارژ شده و کلید در وضعیت آماده برای بهره‌برداری قرار می‌گیرد. با فشار دادن دکمه ON بر روی کلید کلید وصل و با فشردن دکمه Off کلید قطع می‌شود.
در نوعی از این کلیدها، می‌توان از آن به عنوان کلید زمین نیز استفاده کرد. بدین صورت که پس از بیرون آوردن کلید از داخل تابلو، توسط اهرم مربوطه ورودی‌های کلید به هم متصل می‌شوند. با جازدن کلید داخل تابلو، این ورودی‌ها زمین شده که باعث می‌شود تا مصرف‌کننده پشت کلید، از نظر الکتریکی زمین شود. این وضعیت توسط صفحه‌ای در جلوی کلید نشان داده می‌شود.
از‌آن‌جا که در این کلیدها جرقه در هوای آزاد خاموش می‌شود، کنتاکت‌های کلید باید مسیر زیادی را طی کنند تا جرقه خاموش شود که این یکی از معایب کلیدهای هوایی است. همچنین خاموش کردن جرقه، گازهای اضافی تولید می‌کند که این گاز‌ها باید به طریقی به بیرون راه پیدا کنند. این کلیدها از نظر ابعاد نیز نسبت به کلیدهای SF۶ و خلأ بزرگتر هستند. بر خلاف سایر کلیدهای فشارقوی، در این کلیدها دسترسی به کنتاکت‌های کلید به راحتی و با برداشتن جرقه گیر‌ها امکان‌پذیر است.
برخی از اجزاء این کلیدها عبارتند از:
- محفظه‌های جرقه‌گیر
- کنتاکت‌های جرقه‌زن یا Arcing Contactها
- کنتاکت‌های اصلی
- دکمه قطع کلید
- دکمه وصل کلید
- نشان‌گرهای وضعیت قطع یا وصل کلید
- ترمینال‌های ورودی و خروجی
- فیوزهای فشارقوی
- شمارشگر تعداد دفعات قطع و وصل کلید
منبع : برق نیوز
