علت افزایش رقم قبض‌های برق چه بوده است؟
وزیر نیرو و مقامان صنعت برق در ۲ هفته اخیر بار‌ها افزایش قیمت برق را تکذیب کرده‌اند؛ اما محاسبات نشان می‌دهد رقم قبض‌های برق نسبت به دوره مصرف سال گذشته تغییر محسوسی داشته است. علت چیست؟ چه‌کسی راست می‌گوید؟
تغییر تعرفه برق براساس مصوبه‌ای که هیأت وزیران در بهار امسال تصویب کرده بود و همزمانی آن با تصمیم وزارت نیرو برای حذف قبض‌های کاغذی، این شائبه را ایجاد کرده که شرکت‌های توزیع برق، در سراسر کشور، در محاسبه قیمت برق مصرفی با تغییر فرمول و شعبده‌بازی در نحوه محاسبه قبض‌ها عملا مبالغ بالاتری را به مشترکان برق سراسری تحمیل می‌کنند.
با این حال نه فقط مقام مسئول، که وزیر نیرو به صراحت هرگونه افزایش تعرفه برق به‌دلیل قبوض کاغذی را تکذیب کرده و تأکید می‌کند مشترکان می‌توانند هرگونه افزایش غیرمتعارف بهای برق‌شان را گزارش کنند. به تازگی رضا اردکانیان، وزیر نیرو در پاسخ به شایعاتی مبنی بر افزایش تعرفه برق تأکید کرد: تعرفه حتی یک ریال هم افزایش نیافته است. مقام مسئول هم اعلام کرده درصورت اثبات افزایش غیرمتعارف برق، به شهروندان پاداش تعلق می‌گیرد.
ریشه داستان
با این حال همچنان برخی شهروندان می‌گویند: روش محاسبه قیمت برق پس از حذف قبوض کاغذی جهشی تا ۷۰ درصد داشته و این مسئله نشان از شعبده‌بازی در قبض‌ها دارد. این شائبه از آنجا ناشی می‌شود که برخی می‌گویند دولت به‌دلیل مواجه شدن با کسری بودجه اجازه داده تا شرکت‌های برق در سراسر کشور اقدام به افزایش خودسرانه قیمت برق کنند و فرمول محاسباتی را دستکاری کنند.
فرمول شعبده‌بازی
اسفندماه پارسال هیأت وزیران بالاخره بعد از کش و قوس زیاد به افزایش ۷ درصدی سالانه بهای آب شرب و برق رضایت داد. اواسط فروردین‌ماه فاز دوم افزایش تعرفه‌های آب و برق آغاز شد، به این ترتیب تعرفه برق همه مشترکان ۷ درصد افزایش یافت و ۱۶ درصد جریمه اضافه‌تر برای پرمصرف‌ها در نظر گرفته شد. به این ترتیب دولت اجازه داد شرکت‌های توزیع برق در سراسر کشور از ابتدای خرداد امسال سالانه ۱۶ درصد به خالص صورتحساب آب و برق مصارف خانگی، اضافه کنند. البته این افزایش بدون احتساب آبونمان، مالیات ارزش‌افزوده و عوارض، برای مشترکان بالای الگوی مصرف اعمال شد. به این ترتیب، میزان رشد تعرفه برق پرمصرف‌ها به ۲۳ درصد رسید. نکته جالب آنکه به گفته مقام مسئول در صنعت برق ۱۵ درصد از کل مشترکان خانگی شبکه برق پرمصرف بوده‌اند. پس در تابستان امسال دست‌کم از هر ۶ مشترک شبکه برق سراسری، یکی از آن‌ها با رقم قبضی که ۲۳ درصد گران‌تر از پارسال بوده، مواجه شده است.
راز شعبده در پلکان‌های مصرف
محاسبات نشان می‌دهد؛ حداقل تعرفه مناطق عادی و ماه‌های غیرگرم مناطق گرمسیر در پلکان اول مصرف یا مشترکانی که کمتر از الگوی مصرف، یعنی تا ۱۰۰ کیلووات ساعت در ماه از برق استفاده می‌کنند ۵۲۴ ریال است. طبق این فرمول، برای کسانی که بیشتر از این الگو برق مصرف کنند، پایه تعرفه در پلکان اول به ۶۰۳ ریال افزایش می‌یابد. افزون بر این، قیمت هر کیلووات ساعت برق در هر‌ماه از ماه‌های گرم در مناطق موسوم به گرمسیر ۴، در پلکان نخست مصرف، برای مصارف کمتر از الگوی مصرف؛ ۴۲۱ ریال و بیش از الگوی مصرف؛ ۴۸۳ ریال، در مناطق موسوم به گرمسیر ۳ برای کم‌مصرف‌ها ۴۳۷ ریال و بیش‌مصرف‌ها ۵۰۲ ریال، در مناطق گرمسیر ۲ برای کم‌مصرف‌ها ۳۸۵ ریال و بیش مصرف‌ها ۴۴۳ ریال و در مناطق گرمسیر یک هم برای مصارف کمتر از الگوی مصرف ۱۷۵ ریال و بالاتر از آن ۲۰۲ ریال تعیین شده است. به این ترتیب رشد بهای مصرف برق به میزان ۷ درصد سالانه شامل همه مشترکان شده و برای کسانی که در زمره پرمصرف‌ها قرار می‌گیرند رشد بهای مصرف تا ۲۳ درصد خواهد بود.
